TIRANA – STOLICA PETARDA

Lubimy duże miasta, lubimy stolice…nie mogło więc zabraknąć w naszej podróży Tirany. Miasta rozwijającego się w błyskawicznym tempie. Tirana jest w pierwszej dziesiątce największych miast na Bałkanach, jak również w pierwszej dziesiątce najsłoneczniejszych miast w Europie z 2544h słońca w roku.

Co więcej według Polskiego Stowarzyszenia Operatorów Wycieczek Tirana jest w pierwszej dziesiątce miast odwiedzanych przez Polaków.

TIRANA – PIERWSZE CHWILE

Tirana – ekonomiczne, socjalne i kulturowe centrum kraju –  serce i stolica Albanii, podobnie jak wszystkie inne europejskie stolice, jest przepełniona energią i nieustannie tętni życiem. Tiranę z jej klubami, barami, kawiarenkami i tawernami warto odkrywać zarówno w dzień, jak i w nocy. Gościnność Albańczyków okazywana wobec turystów – nie tylko w Tiranie, ale również w całym kraju – jest czymś, co pozostawi na każdym niezapomniane wrażenie.

Jak się jeździ – normalnie. Bez trudu docieramy i odnajdujemy hotel. Do miasta przybywamy popołudniu. Od razu dostajemy przytulny pokój w hotelu Europa – o jakże miła nazwa. Nie tylko nazwa zresztą – bo obsługa jak w całej Albanii też na medal

Nie poświęcamy jednak zbyt wiele czasu i energii na hotel. Fakt – po dwóch tygodniach jazdy potrzebujemy się przepakować i gdy tylko ogarnęliśmy bagaże tak tip top do jutrzejszego wylotu – idziemy w miasto!

TIRANA – SKĄD TA NAZWA?

Dla mnie na pierwszy słuch – tira z hiszpańskiego kojarzyłoby się z rzucaniem, podrzucaniem, w przenośni z podrywaniem. No…w sumie miasto podrywa. Ale co ma hiszpański do Bałkanów? Znalazłam więc w sieci takie cuda:

Niektórzy sądzą, że odnosi się ona do Tyrrenia (nazwa pochodząca od Etrusków), natomiast inni wierzą, że odnosi się do słowa Theranda (żniwa) lub do Tirkan (zamku u stóp góry Dajti).

Zostanę przy podrywaniu. Bo faktycznie ujmuje.

PLAC I MECZET

Zaczynamy od Placu i wchodzimy do Meczetu Hadżi Ethem Beja, który jest ulokowany przy placu Sanderbega w Tiranie. Jest to bardzo prosta budowla na planie kwadratu, nakryta kopułą. Obok niej wznosi się minaret. Bogactwem meczetu jest jego wnętrze. Pokrywają je polichromie o motywach roślinnych. Meczet jest używany i regularnie odbywają się tu modlitwy.

Meczet Hadżi Ethem Beja zbudowano w XVIII wieku. Reprezentuje klasyczny i bardzo częsty dla całych Bałkanów styl. Ma prostą bryłę z niewielkim przedsionkiem. Jest nie tylko miejscem modlitwy, ale też biblioteką i centrum kultury. Można tu spotkać osoby zatopione w modlitwie oraz czytające książki z rozmieszczonej pod ścianami biblioteki.

Tirański meczet był za czasów dyktatury Envera Hodży jedynym czynnym obiektem religijnym w kraju. Przeznaczony był dla członków korpusu dyplomatycznego akredytowanego w Albanii.

Z tyłu widać cudeńko – Wieża Zegarowa w Tiranie – prace nad nią ufundowały bogate rody z Tirany. Wieża z racji swej rozpoznawalności znalazła się w herbie Tirany. Obiekt został udostępniony dla turystów, można go zwiedzać od poniedziałku do soboty, wstęp jest płatny.     Ale najpierw wejdźmy do środka – do meczetu. Pozwolono nam wejść mimo trwających modlitw.   

       Sam Plac tętni życiem.

HISTORIA CZYLI KILKA SŁÓW O…

Tirana jako miasto jest stosunkowo nowe. Obszar obecnego miasta był nieustannie zamieszkiwany od starożytności, ale Tirana jako miasto zostało założone w 1614 roku. Wtedy to Sulejman Pasza Bargjini, lokalny feudalny lord, zbudował meczet, hammam (turecką łaźnię) i piekarnię, które w owym czasie były głównymi instytucjami nowopowstałego miasta, a dziś na ich miejscu stoi pomnik Nieznanego Żołnierza. W 1816 r. rodzina Toptani zaczęła rządzić miastem. Najważniejszą datą w historii Tirany jest 11 lutego 1920 roku, kiedy Kongres w Lushnjë ogłosił Tiranę tymczasową stolicą Albanii po odzyskaniu przez nią niepodległości w 1912 roku. Definitywnie status ten został zatwierdzony w 1925 r. W następstwie tego wydarzenia miasto doświadcza stałego wzrostu, który trwa nadal, a nabrał szczególnego pędu od 1990 roku.

KATOLICKA TIRANA Z ROZMACHEM

Katedra Katolicka św Pawła usytuowana jest nad brzegiem rzeki Lany. Obecnie jest największą świątynią katolicką w kraju. Jest to nowoczesna świątynia wybudowana w latach 2000-2001. We wnętrzu znajdują się witraże przedstawiające Matkę Teresę i papieża Jana Pawła II. Mieści się przy pięknym, szerokim bulwarze Zhan D’Ark.

Katedra św. Pawła ma kształt trójkąta. W ten sposób symbolizuje Trójcę. Uwagę zwraca dzwonnica, która jest przymocowana do północno-wschodniej strony budynku. Warto się przejść

Dlaczego napisałam, że warto się przejść – sami zobaczcie jak jest po drodze.

GROBOWIEC

Grobowiec Kapllan Pasha zbudowany na początku 19 wieku w kształcie ośmiokąta z rzeźbionego kamienia. Kaplan Pasza był jednym z władców Tirany na początku XIX wieku.

W latach 2006–2016 w bezpośrednim otoczeniu grobowca wzniesiono budynek TID Tower który mieści Hotel Plaza Tirana.

TROCHĘ LUZU

Kalaja e  Tiranës – Familja Toptani , nowe centrum artystyczne, gastronomiczne i turystyczne miasta. Gdy się przekracza jego próg to zaczyna się bajkowy i smaczny świat.

Tu  można robić wiele rzeczy. Podelektować się barach, takich jak Unuart Lounge, Juice Shop i Oping’s Bar, ale także skosztować słąwnych na całą Albanię  win –   Çobo Winery  of  Berat . Można kupić różne wyroby rękodzielnicze lub zwyczajnie pospacerować  –  nie sposób się tu nudzić.

                                                                     

MOST GRABARZY

18 wieczny Ura e Tabakëve, czyli Most Garbarza, nazwany tak, ponieważ początkowo był używany, aby wprowadzić żywy inwentarz do miasta. Zlokalizowany jest przy bulwarze Zhan D’Ark nazwanego tak na cześć francuskiej bohaterki narodowej Joanny d’Arc.                              

NIEDOKOŃCZONY MECZET

Wielki Meczet w Tiranie lub Meczet Namazgah  Po upadku komunizmu w Albanii, w 1991 roku, albańscy muzułmanie często skarżyli się na dyskryminację. Podczas gdy zbudowano dwie katedry (katolicką i prawosławną), od 2016 roku muzułmanie w Albanii nadal nie mieli centralnego meczetu i musieli modlić się na ulicach. W 1992 roku ówczesny prezydent Sali Berisha położył pierwszy kamień pod budowę meczetu

Budowa meczetu jest uważana za niezbędną, ponieważ w mieście jest tylko 8 meczetów, w porównaniu z 28 w 1967 roku. Podczas świąt islamskich Plac Skanderbega jest wypełniony muzułmańskimi wyznawcami, ponieważ meczet Ethem Bey z czasów osmańskich , obecnie główny meczet w Tiranie , ma pojemność tylko 60 osób. Deszcz uniemożliwia piątkowe kazania.

PODSUMOWANIE

Czego żałuję? Że miałam zbyt mało czasu na tę wyjątkowo żywą stolicę. Jeśli ktoś planuje pobyt w Albanii to mimo cudowności w całym kraju powinien zarezerwować więcej czasu niż my na Tiranę. Zaskoczyła nas dynamizmem, różnorodnością i naprawdę nie wszystko powinno się oglądać nocą. Niemniej jesteśmy bardzo szczęśliwi, że aż tyle udało nam się świetnie i sprawnie zorganizować. Fantastyczny wyjazd!!!